Zwerfkatten

Zwerfkatten zijn verwilderde katten die geen eigenaar hebben. Ze leven op openbare plaatsen, in bossen of tuinen of in leegstaande gebouwen. Een deel van de zwerfkatten is ooit een huiskat geweest maar werd later aan zijn lot overgelaten. 

De stad Aarschot heeft in 2009 een diervriendelijk zwerfkattenbeleid opgestart om zo de leefomstandigheden van de zwerfkatten te verbeteren en tegemoet te komen aan de overlast die ze veroorzaken. Dankzij het zwerfkattenbeleid werden al meer dan 2.700 zwerfkatten in Aarschot gecastreerd en gesteriliseerd.

Op 1 april 2018 legde Vlaanderen een algemene sterilisatieplicht voor katten op. De gemeenten kregen toen ook nieuwe verplichtingen.

De gemeenten moeten:

• een diervriendelijk plan voor de bestrijding van overlast
  door zwerfkatten opstellen en uitvoeren.
• een meldpunt voor de inwoners oprichten.
• de inwoners verwittigen wanneer er een vangactie plaatsvindt.
• de vrijgelaten zwerfkatten gecontroleerd voederen
  en voor beschutting zorgen.

Het bestaande zwerfkattenproject

Bestrijdingsplan

Sinds 2009 is het zwerfkattenplan regelmatig aangepast en verbeterd. Momenteel nemen vijf Aarschotse dierenartsenpraktijken op vrijwillige basis deel aan het zwerfkattenbeleid. De stad voorziet kredieten om de dierenartsen rechtstreeks te betalen zodat de inwoners niet hoeven in te staan voor de sterilisatie of castratie. Overigens nam de stad eind 2018 contact op met verschillende vzw’s die een groot hart hebben voor katten om tot een constructieve samenwerking te komen.

Draaiboek

1. Als een inwoner van de stad een zwerfkat heeft gezien op het grondgebied van Aarschot kan hij die melden bij de milieudienst. De medewerkers van deze dienst nemen dan contact op met de melder en controleren de locatie.
   
   
2. Inwoners die een kat willen vangen kunnen op de milieudienst een vangkooi afhalen tegen een waarborg van 40 euro. Het ontlenen van de kooien wordt geregeld a.h.v. het gebruiksreglement.
   
   
3. Als de inwoner de kat zelf vangt, moeten de kooien na maximaal 12 uur gecontroleerd worden. Zo is de verblijfstijd in de kooi zo kort mogelijk. Als de inwoner de kat niet zelf kan vangen kan de milieudienst beroep doen op vzw’s die actief zijn in de sector van kattenwelzijn.
   
   
4. De inwoner controleert of de kat geen halsbandje aanheeft. Als er een driehoek uit het oor van de kat is geknipt gaat het om een kat die al in het kader van het zwerfkattenproject gecastreerd of gesteriliseerd is. Huiskatten en geopereerde zwerfkatten worden onmiddellijk weer vrijgelaten. Als er een zogend moederdier (met gezwollen melkklieren) gevangen wordt, moeten ook de jongen gevangen worden. De dienst Leefmilieu kent aan het gevangen dier een uniek volgnummer toe en vertelt de inwoner naar welke dierenarts de kat moet worden gebracht.
   
   
5. De inwoner brengt het dier naar de dierenarts.
   
   
6. De dierenarts controleert of het om een zwerfkat gaat en of de kat al geïdentificeerd is. Gesteriliseerde katten krijgen een knip in het oor zodat ze herkenbaar zijn en niet nog eens naar een dierenarts gebracht worden. Als het om een huisdier gaat, of als er twijfel bestaat, wordt de dienst Leefmilieu verwittigd. Huisdieren worden uit het project uitgesloten.
   
   
7. De inwoner zet de zwerfkat uit waar die gevangen werd.
   
   
8. De inwoner brengt de vangkooi ten laatste twee dagen na de castratie of sterilisatie terug naar de dienst Leefmilieu. Als er meerdere katten kunnen worden gevangen kan de inwoner de vangkooi met akkoord van de milieudienst langer behouden.
   
   
9. Als er een vermoeden is van misbruik kunnen de katten op een andere plaats worden uitgezet of ter adoptie worden gesteld.

Kittens

Kittens van verwilderde katten kunnen tot de leeftijd van 8 weken gesocialiseerd worden. Dit wil zeggen dat ze nog kunnen wennen aan contact met mensen en huiskatten kunnen worden. De stad Aarschot werkt samen met de vzw Ziggy's Poezenparadijs om deze kittens te plaatsen bij een gastgezin. De stad verwittigt de vzw, zodat die de kittens komt vangen en bij een gastgezin plaatsen.

Als de kittens nog niet alleen kunnen eten, plaatst de vzw ze samen met de moederpoes in een opvanggezin. Later, als de kittens onafhankelijk zijn, wordt de poes gesteriliseerd en uitgezet op de plaats waar ze gevangen werd. De moederpoes zal nooit een huiskat kunnen worden.

De kittens worden gesteriliseerd, gechipt en gevaccineerd. Wanneer ze 3 maanden oud zijn worden ze ter adoptie aangeboden.

In 2022 en 2023 werden al 114 kittens gesocialiseerd en geadopteerd! 

De voordelen:

• de kittens worden geen zwerfkatten, maar gaan een beter leven tegemoet als huiskat;
• de kittens zijn gesteriliseerd voor ze de leeftijd bereiken waarop ze zelf vruchtbaar zijn, zodat de uitbreiding van de zwerfkattenpopulatie afgeremd wordt; 
• de kittens zijn wettelijk volledig in orde volgens de sterilisatie- en identificatieplicht, en ze zijn ontwormd en gevaccineerd bij adoptie.

De eerste nestjes met kittens worden verwacht begin april. Rond september volgt vaak een tweede ronde.

Gezinnen die graag gastgezin willen worden of personen die vrijwilliger willen worden kunnen contact opnemen met vzw Ziggy's Poezenparadijs (inge.ziggy@outlook.be) of met de milieudienst (milieudienst@aarschot.be). De vzw zorgt voor een opleiding en begeleiding.

Meldpunt

Inwoners van de stad kunnen de aanwezigheid van zwerfkatten telefonisch of via het
e-loket melden aan de milieudienst. Vergeet zeker niet om de volgende gegevens te vermelden:

• de naam van de melder
• de contactgegevens van de melder (telefoonnummer of e-mailadres)
• het adres waar de katten zich bevinden
• aantal katten en eventueel beschrijving van de dieren (kitten, volwassen kat, geslacht indien geweten, kleur,…)

 Contactgegevens:

Milieudienst@aarschot.be
0800 20 765
Melden van zwerfkatten

Gecontroleerd voederen

Voor het welzijn van de katten is het belangrijk dat ze op een gecontroleerde manier gevoederd worden. Alleen wie een voederpas heeft mag zwerfkatten voederen op openbaar domein. Door op vaste tijdstippen en plaatsen te voederen kan de hoeveelheid voer worden afgestemd op de populatiegrootte.

Het Politiereglement regelt het voederen van dieren in art. 92.

Vraag je voederpas aan

Liever geen zwerfkatten in mijn buurt

De stad wordt vaak gevraagd om de zwerfkatten naar een andere plaats te brengen. Om de stress van de katten zo laag mogelijk te houden worden ze best in hun eigen omgeving teruggezet.

Er bestaan natuurlijk wel diervriendelijke middelen om de katten uit je tuin te houden. Katten doen graag hun behoeften op droge, losse grond. Een bodembedekker, doornige takken, koffiegruis, citroen- of sinaasappelschillen maken de tuin minder aantrekkelijk voor katten.