Archeologie

Ben je van plan om een bouwproject of andere werken uit te voeren waarvoor je een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen of voor het verkavelen van gronden nodig hebt? Dan ben je in bepaalde gevallen verplicht om een archeologienota toe te voegen aan je vergunningsaanvraag.

Archeologisch vooronderzoek

Die archeologienota is het resultaat van een archeologisch vooronderzoek, waarvoor je een erkende archeoloog moet aanstellen. De archeoloog bepaalt aan de hand van het archeologisch vooronderzoek of er op het terrein al dan niet archeologisch erfgoed aanwezig is en zal in de archeologienota maatregelen voorstellen om met het aanwezige erfgoed om te gaan.

Klik hier voor meer info over het verloop van een archeologisch traject.

Wat gebeurt er met archeologische vondsten?

Als eigenaar ben je wettelijk verplicht om een archeologische vondst als een geheel te bewaren, in goede staat te houden en ter beschikking te stellen voor wetenschappelijk onderzoek. Je kan de archeologische vondst:

• zelf bewaren
• overdragen aan een erkend onroerenderfgoeddepot
• overdragen aan een niet-erkend depot

Klik hier voor meer info over het beheren of deponeren van archeologische vondsten.

Wanneer is een archeologisch onderzoek nodig?

Of je verplicht bent een archeologienota toe te voegen aan je vergunningsaanvraag is onder meer afhankelijk van:

• de totale oppervlakte van de betrokken percelen
• de oppervlakte van de geplande bodemingrepen
• de ruimtelijke bestemming van het terrein
• de ligging binnen of buiten een archeologische zone uit de vastgestelde inventaris
• de ligging binnen of buiten een beschermde archeologische site

Klik hier door naar de website van onroerenderfgoed om eenvoudig na te gaan of een archeologisch vooronderzoek in jouw situatie verplicht is.

Wijzigingen sinds 1 april 2019

Op 1 april 2019 veranderden er enkele zaken aan het luik archeologie in de onroerenderfgoedregelgeving, waaronder een meldingsplicht in plaats van de huidige bekrachtiging van archeologienota’s en nota’s, en de premies voor verplicht archeologisch onderzoek. 

Wat wijzigde er?

Er zal nog steeds in bepaalde gevallen een archeologienota bij de aanvraag voor een omgevingsvergunning gevoegd moeten worden. Maar om de behandelingstermijn sneller te doen verlopen, worden de archeologienota’s en nota’s niet meer bekrachtigd. In de plaats daarvan komt een meldingsplicht voor de erkende archeoloog die de archeologienota of nota opmaakt en een aktename door het agentschap of de onroerenderfgoedgemeente.

De archeologienota’s en nota’s die ingediend werden voor 1 april 2019, worden nog behandeld volgens de regels die golden voor 1 april: de archeologienota of nota moet ter bekrachtiging ingediend worden. De behandelingstermijn bedraagt dan nog steeds 21 dagen. Van archeologienota’s en nota’s die na die datum worden gemeld, wordt al dan niet akte genomen binnen de 15 dagen.

Het percentage van de premie voor buitensporige kosten bij een verplichte opgraving werd verhoogd van 40 naar 80%. Er is bovendien een nieuwe premie voor verplicht uit te voeren archeologisch vooronderzoek met ingreep in de bodem voor occasionele bouwheren. Deze premies gelden enkel voor verplicht archeologisch onderzoek in het kader van werken waar een omgevingsvergunning voor nodig is.